1916 yılında Irak cephesinde kazanılan Kûtulamâre Zaferi, Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’nda Türk tarihinin en şanlı sayfalarının yazıldığı Çanakkale Zaferi’nden sonra kazanmış olduğu diğer büyük ve anlamlı zaferdir. Irak Cephesi’nde 4,5 aylık bir kuşatma sonucunda, 29 Nisan 1916’da Kûtulamâre’de bulunan 5’i general 481 subay ve 13.300 kişilik İngiliz ordusu esir alınmış; Kûtulamâre’de kuşatılan kuvvetleri kurtarmak için harekete geçen Irak İngiliz ordusunun verdiği kayıplarla birlikte İngilizler bu cephede 40 bin askerini kaybetmişti.
Çanakkale Zaferi’nin üzerinden daha 4-5 ay geçmişken İngilizlere karşı kazanılan bu ikinci büyük zafer, İngilizler için tam bir moral bozukluğu olmuşken, Osmanlı ordusu ve İslam alemi için büyük bir sevinç ve moral kaynağı olmuştu. Teslim alınan 13 bin kişilik İngiliz ordusu bütün dünyada geniş yankı uyandırmıştı.
Önemi ve büyüklüğü şüphesiz olmakla birlikte Kûtulamâre’de kazanılan zafer, aradan geçen 100 yıl boyunca maalesef tarihin tozlu sayfaları arasında unutulup gitmiş, lâyık olduğu şekilde hatırlanmamıştır. Tâ ki 100. yılına kadar. Kûtulamâre Zaferi’nin 100. yıldönümünde resmi ve sivil kuruluşlar tarafından yoğun bir şekilde ülkemizde Kûtulamâre ve kahramanlarının yeniden hatırlanarak, lâyık oldukları şekilde hatıralarının yâd edilmesi hususunda ciddi ve önemli faaliyetler yapıldı.
Bu kitapla Kûtulamâre Zaferi’nin yeniden hatırlanmasına katkıda bulunmak istedik. Tarih kitaplarında birkaç satırla geçiştirilen bu önemli tarihi olayı, bütün yönleriyle ayrıntılı olarak ele alarak hazırladığımız bu kitap; Irak cephesi ve Kûtulamâre Muharebeleri üzerine yazılmış ciddi ve kaynak değeri taşıyan askeri tarih kitapları ile konuyu çeşitli yönleriyle ele alan eserler yanısıra, savaşa bizzat katılarak tanıklık etmiş askerlerin hatırat ve günlüklerinden istifade edilerek ortaya çıktı.
Kitapta 1914 yılı Kasım ayından Mayıs 1916’ya kadar kadar Irak cephesinde Osmanlı-İngiliz orduları arasında cereyan eden muharebeleri ortaya koyarken, hemen akabinde çeşitli hatırat ve günlüklerden derlediğimiz, muharebelere katılmış askerlerin dilinden ayrıntılı ve canlı anlatımlara yer verilmiştir. Böylece okuyucuya kuru bir harp tarihi anlatımı yerine, daha anlaşılır ve insani duyguları öne çıkaran bir kitap sunulmuş oldu.
Tam 100 yıl önce Irak cephesi gibi Osmanlı coğrafyasının uzak bir köşesinde imkânsızlık ve yokluk içinde, karşılarında bulunan her bakımdan donanımlı, zamanın tekniğinin getirdiği bütün silahlarla donatılmış İngiliz ordusunu mağlup eden 13.300 İngiliz askerini esir alan Osmanlı ordusuna mensup diğer bütün subay ve neferleri, kahraman şehit ve gazileri anmak bizlere düşen mukaddes bir görev ve dahi borçtur.
Selman-ı Pâk’ta, Felahiye’de, Sâbistepe’de, Garraf’ta, Kûtulamâre’de, Osmanlı vatanının bu uzak köşelerinde kahramanca muharebe etmiş olan şehit ve gazilerimizi rahmet ve minnetle yâd ediyoruz. Ruhları aziz ve şâd olsun.
Muzaffer Albayrak – Vahdettin Engin
KÛTULAMÂRE ZAFERİ 1916
Muzaffer Albayrak – Vahdettin Engin
Yeditepe Yayınevi – Mart 2017
272 sayfa