Birinci Dünya Savaşı hiç kuşkusuz modern çağın en büyük felaketlerinden biriydi. Endüstriyelleşen ve topyekûnlaşan savaşlar çağındaki bu küresel çatışma, savaşa katılan ülkelerdeki her insanın hayatını ciddi bir biçimde etkiledi. Elbette, savaştan en çok ve en doğrudan etkilenenler askere alınan ve cephelere gönderilen insanlar olmuştu. 1914 yılında savaş patlak verdiğinde, daha öncesinde hiç görülmeyen kapsam ve yoğunlukta insan seferberlikleri gündeme geldi. Savaşın önemli taraflarından bir olan Osmanlı İmparatorluğu’nda da, dört yıllık savaş süresince toplam yaklaşık 3 milyon erkek askere alındı ve çeşitli cephelere yollandı.
Yakın tarihimizin önemli dönüm noktalarından ve aynı zamanda en önemli felaketlerinden biri olan Birinci Dünya Savaşı’nın insan tecrübeleri açısından yeteri kadar bilindiğini söylemek hâlâ çok zordur. Savaşa dair hükümet politikaları, askeri stratejiler, ordu teşkilatı, savaş ekonomisi gibi konular görece epey çalışılmış iken, savaşa katılan Osmanlı askerlerinin cephelerde neler yaşadığı, neler gözlemlediği, savaşa dair neler hissettiği, savaş travmasıyla nasıl baş ettiği ve bunları nasıl hatırladığı konusunda elimizde henüz yeterli çalışma yoktur.
Bu websitesi, bu eksikliği doldurmaya çalışan bir araştırma projesinin bir parçası olarak doğdu. Websitesimizin amacı, Birinci Dünya Savaşı’na katılan Osmanlı askerlerinin, savaşa dair kaleme aldıkları hatıra, günlük ve mektup gibi kişisel anlatılarının kapsamlı bir kaynakçasını çıkarmak ve bunu genel kamuoyu ile paylaşmaktır. Websitemizde, kitap, dergi yazısı, gazete tefrikası ya da elyazması şeklinde ulaşılabilir durumda olan asker hatıraları, günlükleri ve mektuplarının kısa künyeleri ve kısa tarifleri yer alacaktır. Kaynakçamızı kısa aralıklarla güncelleyeceğiz.
Websitemizin amacını karşılıklı bir süreç olarak görüyoruz. Bir yandan burada bizim hazırladığımız kaynakçayı sizle paylaşırken, sizden gelecek verilere ve kaynaklara da açığız.
Dolayısıyla, websitemizin ziyaretçilerinden bilhassa iki ricamız var:
1) Cihan Harbi’ne katılmış Osmanlı askerlerine ait olup da, buradaki kaynakçada yer almayan ama sizin tespit ettiğiniz metinleri bize bildirerek kaynakçanın gelişmesine katkıda bulunmak;
2) Elinizde, henüz yayınlanmamış olan, Osmanlı askerlerine ait hatırat, günlük ya da mektup gibi metinler varsa bunların kopyalarını bizimle paylaşmak. Böylece, kıyıda köşede kalmış olan bu metinler ilmî bir tarih araştırması kapsamında kullanılma imkânı bulacaktır
www.cihanharbihatiralari.com