GELİBOLU’YU ANLAMAK

Türklere Esir Olmak (Doğan Şahin)

Osmanlı’dan Cumhuriyete Savaş Yıllarında yabancı Esirler Birinci Dünya Savaşı tarihi yazınında karşı tarafa ve özellikle de Os­manlı’ya Esir düşenlerin unutulduğu kabul edilen bir gerçektir. Bu eksikli­ğin en büyük nedeni ise tutsaklık olgusunun bilindik “Kahramanlık” kalı­bına pek uymamasıdır. Savaş esirleri güçten düşmüş, iğdiş edilmiş J mağdurlardır ve bu bakış açısı tipik savaş öykülerinde onlara yer veril­mesine engeldir. Oysa savaş öykülerinin odak noktası; askerin cesareti, bertaraf edilen düşman sayısı ve savaşta gösterilen hüner olmalıdır.

Ancak, bu durum neredeyse 100 yıl sonra değişmeye başlamış ve Sa­vaş Esirleri artık hem onların torunları hem de onları esir edenlerin to­runları tarafından hatırlanmaya başlamıştır. Dünya Savaşı sırasında yaklaşık 8 milyon asker karşı tarafa teslim ol­muştur. Türklerin aldığı esir sayısı ise 23 bin civarındadır. Bunların bü­yük çoğunluğu 1916 yılında Kut El Amara kuşatmasında teslim olan Hint Askerleridir. Çanakkale, Sina ve Filistin savaşlarında 400’ün üzerinde Avustralyalı ve 25 Yeni Zelandalı esir alınmıştır.

Bu kitap; düşman tarafların nesillerinin yüz yıl önce yaşananları “anabilmesi”ni ve toplumsal hafızada Savaş Esiri olgusunun yer bulmasını sağlamaya yönelik hazırlandı. Olaylara, mekânlara ve günün şartlarına örneklemeler yaparak, esirlerin ruh halleri üzerine düşünüldü, araştırıldı, kaynaklar tarandı ve gerçekte esirlerle esir alanların ortak bir geçmişi ol­duğu anlatılmaya çalışıldı. Konusu ve kapsamı itibariyle Türkiye’de ya­zılmış ilk kitaptır. (Tanıtım Yazısından)

 

8.071 okunma

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir