Önsöz
Orduyla beraber uzun süren ayrılığım esnasında cemaatimle irtibatımı haftalık mektuplar vasıtasıyla koparmama arzusu günlük olarak hadiseleri not tutmamı sağladı. Mektupların bazısı Scotsman, British Weekly ve diğer gazetelerde yayınlandı ve bana bunların daha kalıcı ve ulaşılabilir bir şekle sokulabileceği söylendi. Ancak ben sadece belirli mektupların yayınlanmasını istemiyordum. Messrs Hodder ve Stoughton’ın kendi harp kütüphanelerini kullanmamı teklif etmeleri, kitabıma katkıda bulunup bana elimdekileri daha fazla geliştirme fırsatı verdi.
Bu kitapta harp hususunda çeşitli görüşler yer alsa da, genel olarak siyasi ve stratejik konulardan bahsetmemektedir. Bu eserde, harp boyunca kan gölüne dönen Gelibolu yarımadasında, Mısır çöllerinde ve Dicle nehri kıyılarındayken iki seneden fazla hep yanlarında olduğum cesur askerlerimizin yaşadıklarını anlattım.
Ayrı kaldığımız müddetçe, cemaatimin bana gösterdiği sadakat ayrıca takdire şayan. Kendilerinin vatanseverliğine ve fedakarlığına çok şey borçluyum. Onların sadık “hatırası” benim kuvvetimin daimi kaynağıdır.
Arkadaşlıkları ve yardımları sayesinde yaşadığım zorluk ve sıkıntılar azaldı. Şu isimleri de zikretmeden geçemeyeceğim: Korgeneral Sir F. J. Davies, Tümgeneral Sir G. F. Macmunn, Albay (şu an Tuğgeneral) Nepean, Yüzbaşı (şu an Yarbay) T. Nisbet, Yüzbaşı (şu an Binbaşı) Venning, Mısır ve Mezopotamya Baş Din İşleri Subayları ve benim iki yakın arkadaşım olan Peder E. Legros, S. J. ve L. N. Gren.
— William Ewing
Edingburgh, Ekim, 1917
Gelibolu’dan Bağdat’a –
Bir İngiliz Ordu Rahibinin Gözüyle Birinci Dünya Savaşı
WILLIAM EWING
Çanakkale Savaşı, 20. yüzyılın hem deniz hem de kara muharebeleri tarihi bakımından en önemli savaşlarından biridir ve ünlü “Çanakkale geçilmez!” deyiminin tüm dünya tarafından kabul edilmesini sağlamıştır. Bu önemli tarihî vak’ayı bütünüyle anlamanın ve yorumlamanın yolu, duygusallıktan uzak bir şekilde, tarafların tümünü dinlemekten geçer. Saldırgan tarafın hangi duygularla savaştığını, ne gibi beklentiler içinde bulunduğunu, süreç boyunca hâlet-i rûhiyelerini, yenilginin getirdiği psikolojik sonuçları bilmeden, sağlıklı değerlendirmeler yapmamız mümkün değildir. İngiliz ordusuyla birlikte savaşa eşlik eden bir din adamı olan William Ewing’in bu eseri, saldırgan tarafın moral motivasyonunu öğrenmemize ciddi katkı sağlayacak bilgileri içermesi bakımından, her kütüphanede olmalı…
Kitabın Tanıtım Yazısından
Gelibolu’dan Bağdat’a – Bir İngiliz Ordu Rahibinin Gözüyle Birinci Dünya Savaşı
WILLIAM EWING
Çeviren: H. Büşra Yavuz
272 sayfa
İZ Yayıncılık