Anadolu insanı uzun süren savaşlarda bütün varlığıyla vatanına sahip çıkmış, akıl almaz fedakârlıklarda bulunmuştur.
Hele de analar…
Gözünü kırpmadan son lokmasını, son yongasını cepheye gönderen analar; yağmurlu havada sırtında bebeğiyle gülle taşırken battaniyeyi bebeğinin üzerinden alıp ıslanmasın diye güllenin üstüne örten analar; evlatlarının başını kınalayıp, vatana kurban adayan analar…
Çanakkale Savaşlarını kazanan fedakâr nesil işte bu analarının eseriydi. Analar evlatlarına kendi ruhlarından bir şeyler katmışlardı. Nasırlı elleri, iki büklüm duruşları, yokluklar, çileler mukaddesleri adına mücadele vermekten geri koymamıştı onları. Onlar, cephe gerisinin isimsiz kahramanlarıydılar ve en az düşmanla göğüs göğse mücadele edenler kadar övgüye layıktılar.
Açlığın, sefaletin, kimsesizliğin kâbus gibi üstlerine çöktüğü bir zamanda can parelerinin şehadet haberini aldılar. Yine de yıkılmadılar… Şehit anası, şehit eşi, şehit kardeşi olmakla teselli ettiler kendilerini. Kadınlıklarını unuttular. Yaşamak için değil, şüheda emaneti sevgili yavrularını yaşatmak için harcadılar kalan ömürlerini. Zamanın zor şartları içinde hallerinden anlayan, dertlerini dinleyen olmadı ne yazık ki. Sessiz yaşadıkları çileli hayatı sessizce terk edip gittiler.
Onlar vatanın her karışında emeği olan kahraman kadınlarımızdı. Annelerimizdi, ninelerimiz di, ablalarımızdı. Biz onların çileli hayatlarına dair çok şey işittik. Fakat yeni nesiller bu ibretlik ve acıklı hayat hikâyelerini birinci ağızdan dinlemekten mahrum kaldılar. O hikâyeleri birinci el belgelerden okumaları ise hala mümkün.
Bu belgelerden biri Çanakkale şehidi Feyzi Efendi’nin eşi Zehra Hanım tarafından padişaha gönderilen dilekçedir. Zehra Hanım, dilekçede gayet acıklı bir lisan ile aczini bildirmekte üç çocuğunun eğitimi için yardım dilemektedir.
Osmanlı alfabesi ile yazılmış dilekçenin latinizesi şöyledir:
Maruzdur.
Cariyeleri Yenibahçe’de Kaptan Sinan Paşa Mahallesi’nde sakineyim. Son derece zaruret içinde imrar-ı hayat ediyorum. Dört evladım her gün gıdalarını temin edemediğimden ağlıyorlar. Artık bundan fazla tahammül edemeyeceğim. Çocuklarım bir gün açlıktan ölecekler. Üç tanesinin mektep zamanıdır. Her sene Maarif’e istida verdim, üç senedir hiçbir yere yerleştiremedim. Yirmi dört saatte yalnız bir dilim kuru ekmekle iktifa eden yavrularımı okutmak içün lazım gelen meblağı tedarikten acizim. Üvey pederleri başlarında veli idi. O da Çanakkale’de şehit oldu. Büsbütün bi-vaye kaldık. Milletin babası olan zat-ı sadaretpenahilerine sığınarak niyaz ve istirhamda bulunuyoruz. İkisi kız biri oğlan olan üç evladımı leyli bir mektebe yerleştirmenizi merhametinizden bekliyoruz. Gerçi sene başı değilse de artık açlıktan takatleri kalmayan yavrucuklara pek büyük bir lütufta bulunacağınızı ümit ediyoruz. Üç öksüzüme bir mektep bulsam henüz iki yaşında olan bir erkek evladımla artık hizmetçiliğe de gidebilirim. Çocuklarıma merhamet ediniz. Biz milletin muhtac-ı muavenet evladı siz de onların muhterem âlicenap pederleri oldukça sizden başka müracaat edecek bir kapı bulamadım. Bir aileyi sefaletten kurtarmakla pek büyük bir lütufta bulunmuş olacaksınız. Ol babda emr-u ferman hazreti menlehü’l emrindir. 17 Nisan 1333
Yenibahçe’de Kaptan Sinan Paşa Mahallesi’nde 1 numaralı hanede Beşinci Fırka Alay 14 Bölük 4’de Yassıviran Karyeli Tevfik oğlu şehid Feyzi Çavuş’un zevcesi cariyeniz Zehra.
Zehra Hanım’ın eşi Feyzi Efendi, şehitler listesinin 61205’nci sırasında kayıtlıdır.
Şehit Feyzi Efendi’nin, dilekçede yazılı olan baba adı ve yerleşim yeri bilgileri künye kaydıyla uyuşmaktadır. Alay ve bölük numaraları ise birbirini tutmamaktadır. Bu farklılığın, Feyzi Efendi’nin birliğinin sonradan değişmesinden veya Zehra Hanım’ın eşinin birliğini tam olarak hatırlayamamasından kaynaklandığı düşünülmektedir.
KAYNAK
Yazıda yayınlanan Osmanlıca mektuğ, Sinan Çuluk’a ait http://sinanculuk.blogspot.com adlı web sitesinden alınmıştır. Teşekkür ederiz.